Evlilik Ehliyeti Nedir? 2025’te Zorunlu Evlilik Öncesi Eğitim ve Ehliyet Alma Süreci Detayları

Türkiye’de aile yapısını güçlendirme çabaları, son yıllarda artan boşanma oranları ve evlilik içi sorunlarla birlikte daha da hız kazandı. Peki, evlilik hayali kuran genç çiftler için kapıda bekleyen bu yeni düzenleme nedir?

Evlilik Ehliyeti Nedir? 2025’te Zorunlu Evlilik Öncesi Eğitim ve Ehliyet Alma Süreci Detayları (Marriage License: Mandatory Pre-Marital Education and Process in 2025) NetHaberler |  Özel haber Türkiye’de aile yapısını güçlendirme çabaları, son yıllarda artan boşanma oranları ve evlilik içi sorunlarla birlikte daha da hız kazandı. Peki, evlilik hayali kuran genç çiftler için kapıda bekleyen bu yeni düzenleme nedir? Boşanma istatistikleri her üç evlilikten birini tehdit ederken, hükümetin “Aile Yılı” ilan ettiği 2025’te devreye giren evlilik ehliyeti (marriage license) uygulaması, tartışmaların odağına oturdu. Bu makalede, evlilik eğitimi (pre-marital education) programlarının detaylarından, psikolojik denetim mekanizmalarına kadar her şeyi ele alacağız. Acaba bu ehliyet, yuva kurmayı kolaylaştıran bir anahtar mı yoksa yeni bir bürokratik engel mi? Gelin, birlikte inceleyelim – belki de yorumlarınızda kendi hikayelerinizi paylaşarak bu tartışmaya katkı sunarsınız! Bu haber, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın resmi açıklamaları, TÜİK verileri ve akademik çalışmalar temel alınarak hazırlanmıştır. Amacımız, okuyuculara tarafsız bir bakış açısı sunmak; zira bu konu, sadece bireysel değil, ulusal bir mesele. Yerel başarı hikayeleriyle ulusal yayılımı da vurgulayarak, üniversitelerdeki aile sosyolojisi araştırmacılarının ilgisini çekecek şekilde derinlemesine bir analiz yapacağız. Evlilik Öncesi Eğitim Programı: Yuva Kurmanın Temel Taşı (Pre-Marital Education Program: The Foundation of Building a Home) Evlilik öncesi eğitim (pre-marital education), çiftlerin nikah masasına oturmadan önce katılmak zorunda kalacağı bir hazırlık süreci olarak tanımlanıyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 2012’den beri gönüllü olarak sunulan bu program, 2025’te zorunlu hale gelerek evlilik ehliyeti (marriage license) alma şartı arayacak. Düşünün: Araba kullanmak için ehliyet şartı koyarken, ömür boyu sürecek bir yuvayı kurmak için neden benzer bir hazırlık yapılmasın? Programın içeriği, 8-12 saatlik modüllerden oluşuyor. Konular arasında aile içi iletişim (family communication), finansal yönetim (financial management), cinsel uyum (sexual compatibility) ve öfke kontrolü (anger management) gibi başlıklar yer alıyor. Bakanlığın resmi verilerine göre, bugüne kadar 2,3 milyondan fazla çift bu eğitimlerden yararlandı ve katılımcıların %70’i, program sayesinde evlilik beklentilerini daha gerçekçi hale getirdiklerini belirtiyor. TÜİK’in 2024 raporunda da, eğitim alan çiftlerde boşanma riskinin %31 oranında azaldığı vurgulanıyor. Yerel bir başarı öyküsüyle başlayalım: Erzurum’da pilot olarak uygulanan “Aile İçi Dijital Eğitim ve Psikososyal Destek Çalıştayı”, 2025’in ilk yarısında 500’den fazla çifte ulaştı. Katılımcılardan biri, “Eğitimde öğrendiğimiz kriz yönetimi teknikleri, düğün sonrası ilk tartışmamızı bile yatıştırdı” diyor. Bu model, şimdi ulusal çapta yaygınlaştırılıyor – İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde online platformlar üzerinden erişilebilir hale getirildi. Aile Bakanlığı’nın e-Devlet entegrasyonuyla, çiftler hafta sonu seminerlerine veya bireysel danışmanlık seanslarına katılabiliyor. Ücretsiz olması, erişimi kolaylaştırıyor; ancak eleştirmenler, “Zorunluluk, gönüllü katılımı azaltır mı?” diye soruyor. Akademik açıdan bakarsak, Hacettepe Üniversitesi’nin 2023 tarihli bir makalesi, pre-marital education’ın aile dayanıklılığını artırdığını gösteriyor. Araştırmada, 1.200 katılımcı üzerinden yapılan anketlerde, eğitim alanların %45’inin evlilik sonrası uyum sorunlarını erken fark ettiği belirtiliyor. Benzer şekilde, uluslararası bir çalışma (Journal of Family Psychology, 2022), bu tür programların boşanma oranlarını %24-50 arasında düşürdüğünü kanıtlıyor. Türkiye’de ise, Ekşi Sözlük’teki yorumlarda bir kullanıcı, “Evlilik ehliyeti fikri mantıklı; en azından ‘5 dakikalık zevk’ için çocuk yapmanın önü kesilir” derken, olumlu bir bakış açısı sunuyor – tabii ki hakaret içermeyen, yapıcı bir eleştiri olarak. Merak uyandıran soru: Bu eğitim, kültürel uyumsuzlukları nasıl ele alacak? Bakanlık, sosyoekonomik faktörleri tarayan modüller ekleyerek, özellikle kırsal bölgelerden gelen çiftlere odaklanıyor. Örneğin, Van’da uygulanan pilot program, yerel gelenekleri entegre ederek %80 başarı sağladı. Ulusal yayılım için, üniversitelerle iş birliği şart – belki bir sosyolog olarak siz de bu verileri kendi çalışmanızda kaynak gösterebilirsiniz. Evlilik Ehliyeti Alma Süreci: Adım Adım Rehber (Marriage License Application Process: Step-by-Step Guide) Evlilik ehliyeti (marriage license), mevcut “evlenme ehliyet belgesi”nin psikolojik ve eğitimsel bir uzantısı olarak tasarlandı. Türk Medeni Kanunu’nun 124-125. maddelerine dayanan bu belge, eskiden sadece nüfus kaydı ve sağlık raporuyla sınırlıyken, şimdi evlilik öncesi eğitim (pre-marital education) ve testleri zorunlu kılıyor. Hayalinizdeki düğün için bir ‘olumlu rapor’ şart – ama bu rapor, engel değil, rehberlik aracı olarak görülüyor. ​ Süreç şöyle işliyor: Çiftler, Nüfus Müdürlüğü veya Aile Bakanlığı yetkili merkezlerine başvuruyor. İlk adım, 4-6 saatlik online/offline eğitim. Ardından, psikolojik testler: Şiddet eğilimi taraması (örneğin MMPI ölçeği), uyum değerlendirmesi ve sosyoekonomik analiz. Olumsuz rapor durumunda, ücretsiz danışmanlık sağlanıyor – evlenmeyi yasaklamak yerine, sorunları çözmek amaçlanıyor. Maliyet? Tamamen ücretsiz; e-Devlet üzerinden başvuru yapılıyor ve rapor 15 gün içinde çıkıyor. Pratik bir örnek: 2025’in Temmuz ayında Ankara’da evlenen bir çift, süreci şöyle anlatıyor: “Eğitimde finansal planlama modülü, bütçemizi baştan kurmamızı sağladı. Ehliyetimizi aldıktan sonra nikahımız daha huzurlu geçti.” Bu, yerel başarıların ulusal model olmasını sağlıyor – Erzurum’dan başlayıp, 81 ile yayıldı. 50 Şikayetvar’da benzer bir yorum: “Evlilik nedeniyle ehliyet yenileme ücreti yüksek (769 TL), ama yeni ehliyet sistemiyle bu düşürülebilir” – kullanıcılar, bürokrasiyi eleştirse de, psikolojik boyutun faydasını kabul ediyor. Akademik derinlik için, İnönü Üniversitesi’nden bir araştırma (2024), ehliyet benzeri sistemlerin Avrupa’da (örneğin Almanya’da) boşanmaları %15 azalttığını gösteriyor. Türkiye’de ise, Aile Bakanlığı’nın 7,6 milyon kişiye ulaşan Aile Eğitim Programı (AEP), bu temeli oluşturuyor. X’te (eski Twitter) bir kullanıcı, “Evlilik ehliyeti, IQ testiyle birleşse otizm gibi sorunlar azalır” diye yorum yapmış – tartışmalı ama düşündürücü. Sizce, bu süreç evliliği mi zorlaştırır yoksa güçlendirir? Yorumlarda paylaşın, belki bir araştırmacıya ilham olursunuz! Yasal uyarı: Bu belge, Medeni Kanun’a aykırı bir engel değil; aksine, 5237 sayılı TCK’nın 230. maddesiyle uyumlu, sahte beyanları önlüyor. Yabancı uyruklular için apostilli belgeler yeterli, ama Türk vatandaşları için tam entegrasyon şart. Neden Gündemde? Boşanma Oranları ve Toplumsal Tartışmalar (Why in the Spotlight? Divorce Rates and Societal Debates) Evlilik ehliyeti (marriage license) tartışması, TÜİK’in 2024 verileriyle patlak verdi: 568 bin evliliğe karşı 187 bin boşanma – oran %33’e yaklaştı. Aile içi şiddet vakaları %20 artarken, ekonomik baskılar (enflasyon, işsizlik) yuvaları sarsıyor. Peki, hükümet neden şimdi harekete geçti? 2025 Aile Yılı kapsamında, AKP’nin taslağı, “Varoluşsal tehdit” olarak nitelendirdiği nüfus düşüşünü hedefliyor. Destekleyenler: “Aileleri korur, bilinçli nesiller yetiştirir” diyor. X’te bir paylaşım: “Evlilik ehliyeti, aklı olmayan evlenmesin – şiddet azalır.” Eleştirmenler ise, “Mahremiyet ihlali, bürokrasi yükü” diye itiraz ediyor. Ekşi Sözlük’te: “Devlet özel hayata karışmasın, evlilik zaten zor.” Akademik bir makale (Ankara Hacı Bayram Veli Üni., 2024), bu tür zorunlulukların bireysel özgürlüğü sınırlayabileceğini, ama aile sosyolojisi açısından faydalı olabileceğini tartışıyor. Yerelden ulusala: Sivas’ta başlayan Evlilik Öncesi Eğitim, 43 bin gence ulaştı ve boşanma başvurularını %12 azalttı. Ulusal ölçekte, Gençlik ve Spor Bakanlığı’yla entegrasyon, üniversitelerde seminerlere dönüştü. Düşünün: Bir sosyoloji öğrencisi, bu verileri tezinde kullanırsa, kaynak olarak bizi gösterir mi? Tartışmalar X’te binlerce etkileşim aldı: “Nüfusu azaltma politikası mı?” sorusu yaygın. Göktaş, “Amaç engellemek değil, hazırlamak” diye yanıtlıyor. Şikayetvar’da ehliyet yenileme ücretleri eleştiriliyor, ama yeni sistemde ücretsizlik umut verici. Pratik Tavsiyeler ve Gelecek Perspektifi: Hazırlanın, Ama Endişelenmeyin! (Practical Advice and Future Perspective: Prepare, But Don’t Worry!) Evlilik eğitimi (pre-marital education) sürecine girecek çiftler için ipuçları: Hemen aile.gov.tr’ye girin, ücretsiz kayıt olun. Psikolog seansları için Sosyal Hizmet Merkezleri’ni tercih edin – örneğin, İstanbul Medipol Üni. iş birliğiyle biyopsikososyal değerlendirmeler başlıyor. Merak ettiniz mi? Evlilik sonrası danışmanlık da ücretsiz; sorunlu yuvaya erken müdahale, boşanmayı %40 önlüyor. Yerel başarılar ulusal ilham: Bursa’da bir çift, “Ehliyet eğitimi, bütçe planımızı kurtardı” diyor. Akademik olarak, bu model, aile terapisi literatürüne katkı sağlayabilir – bir araştırmacı, pilot verileri analiz ederek yayın yapabilir. Son söz: Bu düzenleme, evliliği “sınav” değil, “yatırım” olarak görüyor. Siz ne düşünüyorsunuz? Ehliyet alsaydınız, evliliğiniz değişir miydi? Yorum yapın, tartışalım – belki bir sonraki makalemizde sizin hikayeniz yer alır!