ASTANA (AA) - Kazakistan'ın ev sahipliğinde her üç yılda bir yapılan ve dünyadaki farklı din ve inançların temsilcilerini bir araya getiren "Semavi ve Geleneksel Dinlerin Liderleri Kongresi"nin 8'incisi başkent Astana'da başladı.

Astana'daki Bağımsızlık Sarayı'nda "Dinlerin Diyaloğu: Geleceğin Sinerjisi" temasıyla düzenlenen kongre, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in katılımcılarla aile fotoğrafı çektirmesiyle başladı.

Aile fotoğrafında dünyanın dört bir yanından gelen İslam, Hristiyanlık, Budizm, Yahudilik, Hinduizm, Taoizm, Zerdüştlük ve Şintoizm gibi din ve inançların temsilcileri yer aldı.

Tokayev, kongrenin açılış oturumunda yaptığı konuşmada, dünyada artan gerilimlere işaret ederek, "Çatışmaların sayısı arttı. Bu, tüm insanlığı ciddi şekilde etkiliyor." dedi.

Özellikle askeri çatışmaların daha sık yaşandığını belirten Tokayev, "Geçmişten doğru dersler çıkarmalı, yapıcı ve açık bir diyaloğa yönelmeliyiz." diye konuştu.

Tokayev, bu bağlamda Kazakistan'ın girişimiyle başlatılan "Semavi ve Geleneksel Dinlerin Liderleri Kongresi"nin istisnai rolüne dikkati çekerek, "Ülkemiz, etnik ve dinler arası uyumu güçlendirme konusunda kapsamlı bir deneyime sahiptir." ifadesini kullandı.

Kazakistan'ın etnik ve dini hoşgörü modelinin "çeşitlilik içinde birlik" ilkesine dayandığını dile getiren Tokayev, "Bu evrensel değer ve ilkelerin bütün halklar ve devletler için önemli olduğuna inanıyorum." dedi.

Cumhurbaşkanı Tokayev, toplumlar arasındaki güvenin güçlendirilmesinde dini liderlere büyük görev düştüğünün altını çizerek, "Din adamlarının dünyanın kaosa sürüklenmesini önlemek için ellerinden geleni yapacaklarından ve birçok politikacıya sağduyu, iyi niyet ve ahlaki sorumluluk bilincini hatırlatacaklarından eminim." diye konuştu.

Daha sonra Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa 14. Leo'nun kongreye gönderdiği mesaj okundu.

Papa 14. Leo, kongrede, "Dini liderler toplumun en savunmasız kesimlerini korumak için bir araya geldiklerinde, ortak evimiz için ağaç diktiklerinde veya insan onurunu savunmak için ortak bir ses yükselttiklerinde gerçeğe tanıklık etmiş olurlar. İnanç bölücü değil, birleştiricidir." mesajını verdi.

60 ülkeden din ve inançların temsilcilerinin katıldığı kongrenin ana oturumunda Gazze için uluslararası insancıl hukuka saygı çağrısı yapıldı.

Kongrede Türkiye'yi temsil eden Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Kadir Dinç, insan canının bu kadar hunharca katledildiği bir Gazze ortamında böyle bir toplantının yapılmasının önemini vurguladı.

Dinç, bugün Gazze'de yaşananların artık söylemden eyleme geçmenin zamanının çoktan gelip geçtiğini gösterdiğine dikkati çekerek, "Bugün burada farklı dinin mensupları bir araya gelip insanlığın ortak sorununu konuşuyorlar. Fakat çok yüksek bir sesle burada da hep beraber Gazze, Gazze, Gazze demeliyiz." ifadelerini kullandı.

Bu konuda insaf ve vicdan sahibi herkesin hangi dine mensup olursa olsun yüksek sesle kendi yöneticilerini harekete geçirmesi gerektiğini belirten Dinç, "Çünkü Filistin'de, Gazze'de barış olmadan dünyada barış yok." değerlendirmesini yaptı.

Dünya İslam Birliği (Rabıta) Genel Sekreteri Muhammed bin Abdulkerim el-İsa da kongrede, Gazze Şeridi'nde bir soykırım işlendiğine işaret ederek, uluslararası insancıl hukuka saygı duyulması çağrısında bulundu.

Kongrede, bunun yanı sıra Rus Ortodoks Kilisesinin başı Moskova Patriği Kirill, Kudüs Rum Ortodoks Kilisesi Patriği 3. Theofilos, İsrail Aşkenaz Baş Hahamı Kalman Meir Ber, Dünya Taoizm Federasyonu Başkanı Li Guanfu, Bahai Uluslararası Topluluğu Genel Sekreteri David Rutstein, Dünya Budist Kardeşliği Başkanı Fallop Tayari, İslam Dünyası Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (ICESCO) Genel Müdürü Salim Muhammed El-Melik, Çin Budist Derneği Başkan Yardımcısı Jing Bo, İran İslam Kültür ve İlişkiler Örgütü Başkanı Mehdi İmanipur, Kafkas Müslümanları Dini İdaresi Başkanı Allahşükür Paşazade, Mısır Başmüftüsü Nazir Muhammed Ayad, Büyük Amerikan Yahudi Örgütleri Başkanları Konferansı Başkan Yardımcısı Malcolm Hoenlein, Tataristan Müslümanlarının Ruhani İdaresi Başkanı Kamil Samigullin, Kutsal Makam Dinlerarası Diyalog Başkanlığı Başkanı George Jacob Kuwakad gibi isimler söz aldı.

Kongre, yarın çeşitli konulardaki panel oturumlarla devam edecek.