Cezaevindekilere af gelecek mi? Mahkumlara af çıkacak mı, Mahkumlara ceza indirimi var mı?

Genel af çıkar mı güncel? Genel Aftan kimler yararlanır? 2024’te Genel af olur mu?

Son yıllarda merakla beklenilen konulardan biri de Genel Af yasası. Mahkum ve mahkum yakınları genel af konusunu merak ediyor ve çeşitli araştırmalar yapıyor. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç genel af konusunda son durumu açıkladı. Peki Genel Af çıkacak mı? 2024 yılında Genel Af olur mu? Genel Af hangi suçları kapsıyor? Genel af için harekete geçilecek mi? İşte detaylar haberimizde…

Kamuoyunda uzun süredir yer bulan genel af iddiaları 29 Ekimde hız kazanmıştı. Mahkumlar ve yakınları af yasası yasanının çıkıp çıkmadığı merak ediyordu. Peki, mahkumlara genel af çıktı mı? Çıkacak mı? Ne zaman çıkacak? Genel af çıkacak mı? İşte detaylar…

Cezaevlerinde yüzbinlerce mahkum gelecek affı beklerken cezaevlerinin yetersizliği de dikkat çekiyor. Koğuşlar tıka basa dolduğu için insanlar nefes alamayacak dereceye geldiğini söylüyor. Hafif suçlardan içerde olan binlerce mahkum ailesi zor durumda olduğunu belirterek, biran önce af çıkmasını istiyor. Bununla birlikte mahkum yakınları cezaevlerinin dolup taştığı ve hijyen açısından riskli bir durumda olduğunu söylüyor.

Kısmi af oldu

14 Temmuz’da TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen yeni infaz düzenlemesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından onaylanarak 15 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayınlanıp yürürlüğe girdi. Düzenlemeyle 31 Temmuz’a kadar cezaevinde bulunan bazı hükümlülere, kapalı cezaevinden açık cezaevine üç yıl erken geçme ve buradan da tahliye imkanı getirildi. Bu hükümlüler arasında insan öldürme, yaralama, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, dolandırıcılık, hırsızlık, yağma, rüşvet ve uyuşturucusuçlarından hüküm giyenler başta olmak üzere onlarca suçtan mahkûm olanlar yer alıyor. Kapalı cezaevinden açık cezaevine geçmek için ise bazı şartlar yer aldı.

Genel af için harekete geçilecek mi?

AK Parti hükümetinin çeşitli dönemlerde ceza indirimi ve ya kısmı af şeklinde uyguladığı biliniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın zaman zaman yaptığı ”Genel Affa Karşıyız” açıklamaları akıllara gelirken değişen hükümet politikaları genel affa bakış açısını değiştirmiş gibi gözüküyor. 

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, cezaevindekiler için bir af uygulamasının söz konusu olmadığını bildirdi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Tunç, bir televizyon kanalının canlı yayınında gündemi değerlendirdi, soruları yanıtladı.

Sekizinci Yargı Paketi olarak adlandırılan yeni yargı paketine ilişkin sorular üzerine Tunç, paketle ilgili çalışmanın taslak aşamasında olduğunu, yakın zamanda TBMM’de milletvekillerine sunulacağını bildirdi.

Bakan Tunç, “Takvim çok uzamaz. Seçim takvimi içerisindeyiz şu anda ama Meclis seçim için tatile ayrılmadan, ara vermeden, şubat sonu gibi, marta kalmaz, şubat ortaları gibi Mecliste görüşülür.” ifadesini kullandı.

Bir yıl ceza alan beş ay hapiste

Toplumda cezasızlık algısının yaygın olduğunu belirten Tunç, Sekizinci Yargı Paketi’nde bu duruma ilişkin düzenlemeler de bulunduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:

“Bu algıyı ortadan kaldırmamız lazım. Düzensizlik algısını ortadan kaldıracak düzenlemelerimiz var. İki yıl ceza almışsa birisi, bir yıl sonra koşullu salıverme süresi dolar. Koşullu salıverme süresi bir yıl olduğunda denetimli serbestlik süresi de bir yıl, o zaman iki yıldan yatacak hiçbir ceza kalmaz. Dolayısıyla iki yıl ceza alan hiç cezaevinde kalmamış olur. Böyle bir durum da tabii özellikle cezası iki yılın altında, üç yılın altında suçlar bakımından ‘suç işledi, yanına kar kaldı’ şeklinde bir algı var. Burada yaptığımız düzenleme, bir yıllık maktu denetimli serbestlik yerine oran getirmek istiyoruz.”

Yeni düzenlemeyle bir yıl ceza alan kişinin 6 aylık koşullu salıverme oranın sadece 5’te 1’lik kısmının denetimli serbestlik olmasını istediklerini belirten Tunç, “Yani bunun en az 5 ayını cezaevinde kalmış olsun diyoruz. Taslakta önerimiz bu. Tabii ki milletvekillerimizin takdirinde.” diye konuştu.

Temyiz süresi iki hafta olacak

Yeni yargı paketinde temyiz sürelerine ilişkin düzenlemelerin de yer alacağına vurgu yapan Tunç, mevcut düzenlemede, iş, hukuk, ceza mahkemelerinde 7, 8, 15 gün gibi farklı temyiz, itiraz süreleri bulunduğunu hatırlattı. Tunç, “Artık bu sorular da ortadan kalkmış olacak. Tek bir yanıt olacak. İki hafta. Bütün davalarda itiraz ve temyizde süre iki hafta olacak. Diyoruz ki, tebliğden itibaren başlasın süre ve iki hafta içinde temyiz edebilsin.” dedi.

Bakan Tunç ayrıca, yeni yargı paketiyle Anayasa Mahkemesinin (AYM) pilot kararı gereği, makul sürede yargılama yapılmadığı iddialarıyla ilgili başvurular için Tazminat Komisyonu kurulacağını da bildirdi.

Tunç, Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği bazı usul düzenlemeleri olduğunu, buna ilişkin de yeni yargı paketinde çalışıldığını belirtti.

‘Türkiye’nin AİHM kararlarına uyma ortalaması yüzde 89’

Adalet Bakanı Tunç, “Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere uymadığı yönünde eleştiriler var.” denilmesi üzerine de “Tüm ülkelerin uyma ortalaması yüzde 79. 4374 ihlal kararı var. Türkiye’nin kararlara uyma ortalamamız yüzde 89.” bilgisini verdi.

Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay’ın, Can Atalay kararlarıyla ilgili sorunun çözüm yerinin TBMM olup olmadığına ilişkin bir soruya karşılık Tunç, şöyle konuştu:

“TBMM’de sorunlar çözülebilir, iki mahkememizin de yıpratılmaması lazım. Anayasa’nın 153’üncü maddesi ‘Anayasa mahkemesi kararları bağlayıcıdır’ diyor, hemen 154’üncü madde var, Yargıtay kararları da bağlayıcıdır. Yargıtay, adliye mahkemelerinden verilen kararların son inceleme merciidir. Bütün mahkeme kararları bağlayıcıdır. Ama verilen bir karar noktasında, her ikisi de Anayasa’nın bazı maddelerini farklı yorumlayarak, ‘siz bu maddeyi ihlal ettiniz’ diyor.

Sorunun kaynağı Anayasa, 184 kez değiştirildi. Bu değişiklikler zaman içerisinde Anayasa’mızın maddeleri arasındaki yeknesaklığı da bozdu. Şimdi siz AYM’nin mevcut yapısı içerisinde adliye mahkemelerinden verilen kararların da oraya gitmesini sağlarsanız o zaman süper bir temyiz mahkemesi olur. Ama orada o yapısal kadro var mı? Çünkü Yargıtay Ceza Genel Kurulunda ceza daireleri başkanlarının verdiği bir karar kesin hüküm, hukukçu olmayan bir kesim tarafından incelendiğinde işte orada problem oluyor. Orada mesela şu düzenlenebilir, keşke öyle bir uzlaşma olabilse; Bireysel başvuruları inceleyecek Anayasa Mahkemesi bölümü Yargıtay ve Danıştay’dan gelen üyelerden oluşur dense mesela, o zaman dersiniz ki bu kesin hükmü hukukçular incelesin. Bu anayasa değişikliği gerektiriyor. Aslında buna da itiraz edilmez.”

Dink’in katili Ogün Samast’ın tahliyesi

Gazeteci Hrant Dink’i İstanbul’da silahla vurularak öldüren katil Ogün Samast’ın cezaevinden çıkmasıyla ilgili tepkileri de değerlendiren Bakan Tunç, Samast ile ilgili yeniden suç duyurusunda bulunulduğunu, terör örgütüne yardım ve yataklıktan yargılamaların devam ettiğini hatırlattı.

Tunç, “Ogün Samast’ın tekrar cezaevine girişi söz konusu olabilir mi?” sorusu üzerine, “Yargılamanın vereceği kararla olabilir. Yargının takdirinde olan bir husus.” dedi.

Bakan Yılmaz, cezaevinden af talepleriyle ilgili, “Şu anda gündemimizde böyle bir durum söz konusu değil.” dedi. Yılmaz, disiplin affıyla ilgili de herhangi bir çalışma olmadığını söyledi.