ÖMER ZİYÂEDDİN KİMDİR? MEVLANA ÖMER ZİYÂÜDDİN GÜMÜŞHANEVİ (K.S.A.) HAYATI

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

ÖMER ZİYÂEDDİN DAĞISTANİ HAZRETLERİ

Son devir Osmanlı âlim ve velilerindendir. 1266 (m.1849) yılında Da­ğıstan’da, Çerka’ya bağlı Miatlı köyünde doğdu. 1339 (m.1921) yılında vefat etti. Kabri, İstanbul Süleymaniye Camii haziresindedir. Babası, ulemadan Ab­dullah Efendi olup, Avar Türklerindendir.

Gençliğinde Şeyh Şamil Hazretleri’nin ve onun oğlu Gazi Mehmed Paşa’nın maiyetinde Ruslara karşı yıllarca savaşıp cihadda bulundu. Sonra İstanbul’a gelip, tahsilini tamamladı. Hocası, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi Hazretleri’dir. Ondan zahiri ve bâtın ilimlerini tahsil edip icazet ve hilafetini almıştır.

Kuzey Kafkasya’da Koysu nehri kıyısında bulunan Çerkay kasabasına bağlı Miyatlı köyünde doğdu. Babası Abdullah Dağıstânî Avar Türkleri’ndendir. Ailenin sekiz çocuğundan yedincisi olarak dünyaya gelen Ömer Ziyâeddin babasından Arapça ve çeşitli Kafkas dillerini öğrendi; ayrıca medreseye devam ederek dinî ilimleri tahsil etti. 1876 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Şeyh Şâmil’in oğlu Gazi Mehmed Paşa’nın maiyetinde Kafkas cephesinde muharebeye katıldı.

Savaşın ardından İstanbul’a gitti. Bir müddet sonra Nakşibendî-Hâlidî şeyhi Gümüşhânevî Ahmed Ziyâeddin Efendi’ye intisap etti. Şeyhinden tefsir, hadis, fıkıh icâzeti aldı ve halife tayin edildi. Aralık 1878’de Edirne İkinci Ordu Alay müftülüğüne getirildi. Ertesi yıl kendisine İstanbul müderrisliği tevcih olundu. Edirne’de Eylül 1892 tarihine kadar görev yaptı. Haziran 1893-Mayıs 1901 yılları arasında Malkara kadılığı görevinde bulundu. 1903’te Kudüs mevleviyetine, ertesi yıl Tekirdağ kadılığına tayin edildi. Bu görevde iki yıl kaldıktan sonra İstanbul’a yerleşti (1906). 1908’de saltanat ve hilâfeti savunan Hadîs-i Erbaîn fî hukūki’s-selâtîn adlı eserini neşretti.

Haziran 1909’da 31 Mart Vak‘ası’na karıştığı, İttihâd-ı Muhammedî Cemiyeti ve Derviş Vahdetî ile ilgisi olduğu iddiasıyla Dîvân-ı Harb-i Örfî tarafından müebbet kalebentliğe mahkûm edildi. Cezası bir süre sonra sürgüne çevrilerek Medine’ye gönderildi. Medine’ye gelen Hidiv Abbas Hilmi Paşa’nın daveti üzerine yedi ay sonra İskenderiye’ye gitti. Müntezeh Sarayı’nda hidivin saray hocalığını ve imamlığını yaptı. 1912 yılında çıkarılan genel af üzerine şeyhülislâmlığa başvurarak görev istediyse de kendisine olumlu cevap verilmedi. Mısır’da yaklaşık yedi yıl kaldıktan sonra İstanbul’a döndü (1916). 5 Ağustos 1919’da Süleymaniye Medresesi’nde hilâfiyat ve 27 Ekim 1920’de hadis müderrisliğine tayin edildi. 1919’da İsmâil Necati Efendi’nin vefatı üzerine boşalan Gümüşhânevî Dergâhı meşihatına getirildi. 30 Kasım 1920 günü vefat etti. Süleymaniye Camii hazîresinde Gümüşhânevî’nin halifelerine ayrılan bölüme defnedildi. Dört defa evlenen ve yirmi dört çocuğu olan Ömer Ziyâeddin’in ilk üç evliliğinden doğan çocukları yaşamamıştır. Soyu, son eşi Nazife Hanım’dan (Binatlı, ö. 1962) doğan sekiz çocuğundan beşiyle devam etmektedir. 

Eserleri. Ömer Ziyâeddin başta hadis olmak üzere fıkıh ve kıraat gibi ilimlerle meşgul olmuş, bu sahalarda çeşitli eserler kaleme almıştır. Eserleri şöhret ve nüfuzunun geniş bölgelere yayılmasından dolayı İstanbul dışında Dağıstan, Mısır, Trabzon, Bursa ve Edirne’de de yayımlanmıştır.

Tahsilini tamamlayıp icazet aldıktan sonra 1880 yılında Edirne’de ikinci ordu müftülüğüne tayin edildi. On altı yıl bu görevini sürdürdü. Sonra üç yıl Malkara ve iki buçuk yıl Tekirdağ kadılığında bulundu. Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul’a geldi. Bir müddet kaldıktan sonra Medine’ye gitti. Orada Mısır Hidivi Abbas Halim Paşa ile tanışıp, yine onun daveti üzerine Mısır’a gitti. Bu sırada Birinci Dünya Harbi devam ediyordu. Bir ara İngilizler tarafından Mısır’da hapsedildi. Sonra hapisten çıkıp İstan­bul’a döndü. Darü’l-Hilafe Medresetü’l-Mütehassısîn’de mezhepler ve hadis müderrisliğini yürüttü. Bundan sonra Gümüşhaneli Ahmed Ziyaeddin Efendi Hazretleri’nin dergâhının üçüncü halifesi olarak irşad görevine getirildi. Haya­tının sonuna kadar bu görevde kaldı. Şeyhülislamlık teklif edildiyse de kabul etmedi. Uzun boylu, büyük yüzlü, aksakallı ve vakarlı olup, çok cömertti. Arap­ça, Farsça, Rusça ve Orta Asya Türk şivelerini bilirdi. Lezgi dilinde mevlidi vardır.

Yüce Allah sırrını mukaddes ve mübarek kılsın.

Peygamber efendimiz hazreti Muhammed Mustafa (S.A.V.) ile başlayan ve ”Sâdikat” (Sadıklar yolu) kurucusu Mürşidi Kâmil Ruh ve Sinir Hastalıkları Uzmanı Klinik Psikolog Dr. Râshid İbrahim Haake (K.S.A.)’ye kadar gelen silsile isimleri sırasıyla şöyledir:

1 – Hazret-i Muhammed Mustafâ (sallâllâhu aleyhi ve sellem)

2 – Hazret-i Ebû Bekir Sıddîk (radıyallâhu anh)

3 – Selmân-ı Fârisî (radıyallâhu anh)

4 – Kâsım Bin Muhammed (rahmetullâhi aleyh)

5 – Câfer-i Sâdık (rahmetullâhi aleyh)

6 – Bâyezîd-i Bistâmî (rahmetullâhi aleyh)

7 – Ebû’l-Hasan Harakānî (rahmetullâhi aleyh)

8 – Ebû Ali Fârmedî (rahmetullâhi aleyh)

9 – Yûsuf Hemedânî (rahmetullâhi aleyh)

10 – Ebu-l Abbas Hz. Hızır (aleyihisselam)

11– Abdülhâlık Gucdüvânî (rahmetullâhi aleyh)

12 – Muhammed Ârif Rîvgerî (rahmetullâhi aleyh)

13 – Mahmûd Encîrfağnevî (rahmetullâhi aleyh)

14 – Ali Râmîtenî (rahmetullâhi aleyh)

15 – Muhammed Baba Semmâsî (rahmetullâhi aleyh)

16 – Seyyid Emîr Külâl (rahmetullâhi aleyh)

17 – Bahâüddîn Şâh-ı Nakşibendi (rahmetullâhi aleyh)

18 – Alâüddîn Attâr (rahmetullâhi aleyh)

19 – Yâkub-el Çerhî (rahmetullâhi aleyh)

20 – Ubeydullah-el Ahrâr (rahmetullâhi aleyh)

21 – Muhammed Ez-Zâhid (rahmetullâhi aleyh)

22 – Derviş Muhammed İmkenegî (rahmetullâhi aleyh)

23 – Hâcegî Muhammed Semerkandi (rahmetullâhi aleyh)

24 – Muhammed El-Bâkī Billâh (rahmetullâhi aleyh)

25 – İmâm-ı Rabbânî Ahmed Fârûkî Serhendî (rahmetullâhi aleyh)

26 – Muhammed Mâsûm Serhendî (rahmetullâhi aleyh)

27 – Muhammed Seyfüddîn Serhendî (rahmetullâhi aleyh)

28 – Seyyid Nûr Muhammed Bedâyûnî (rahmetullâhi aleyh)

29 – Mirzâ Mazhar Cân-ı Cânân (rahmetullâhi aleyh)

30 – Seyyid Abdullah Dehlevî (rahmetullâhi aleyh)

31 – Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî (K.S.A.)

32 – Mevlânâ Osman Siraceddin (K.S.)

33 – Mevlânâ Şeyh Ömer Ziyaüddin (K.S.)

34 – Mevlânâ Muhammed Necmeddin-i Kübra (K.S.)

35 – Şeyh Baki Hocaefendi (K.S.)

36 – Kutb-ul Aktab Şeyh Bedir Karahan (K.S.A.)

37 – Mevlânâ Mürşidi Kamil Hüseyin Gümüş (K.S.A.)

38 – Mürşid Dr. Rashid İbrahim Haake (K.S.A.)

SİLSİLEYİ KASİDE/İLAHİ OLARAK DİNLEMEK İÇİN LÜTFEN TIKLAYIN

KAYNAK; TANER AKKUŞ