Nöbetçi Eczaneler
İsrailli uzmanlar, Gazze’deki Hamas’ın 7 Ekim’de başlattığı ‘Aksa Tufanı’ adlı saldırıyı, “İsrail istihbaratının çöküşü” olarak değerlendirdi ve bu şokun uzun zaman sürecek etkilerinin olduğunu ifade etti. Mısır istihbaratının Hamas’ın ” çok büyük bir şey” planladığı hususunda İsrail’i pek çok kez ikaz ettiğini fakat muhataplarının buna kulak asmadığı ifade edildi. MOSSAD’dan yapılan açıklamada saldırılarla ilgili, “öngöremedik” ifadeleri kullanıldı.
Hamas, 7 Ekim Cumartesi günü başlattığı saldırı ile İsrail’e binlerce roket attı, karadan da Gazze hudutlarındaki Yahudi yerleşim yerlerine sızarak çok sayıda İsrailliyi rehin aldı.
159
Hamas’ın, Gazze’de ekonomik duruma eğildiği ve İsrail ile savaşa girme niyeti taşımadığı yönündeki kanaatin hakim olduğu bir dönemde düzenlenen bu saldırı, İsrailli siyasiler ve emniyet teşkilatında soğuk duş etkisi yarattı.
259
“ANİ VE ÖLÜMCÜL BİR SALDIRI”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun “Hamas’ın İsrail’e karşı ani ve ölümcül bir saldırı başlattığı” yönündeki açıklamaları da siyaset piramidinin en üstünden gelen “nadir bir itiraf” oldu.
359
50 YIL SONRA AYNI TARİHTE
Hamas’ın saldırısı ayrıca, Mısır ve Suriye’nin 6 Ekim 1973’te başlattığı (Yom Kippur) savaşa benzetildi ve 50 yıl önce Mısır ve Suriye’nin yaptığının Hamas tarafından tekrarlandığı ifade edildi.
459
İsrail gazeteleri, saldırının başlamasıyla birlikte yaşanan şok halini, istihbaratın çöküşünü ve saldırının 6 Ekim Savaşı ile benzer yönlerini ortaya çıkaran haber ve makalelere yer verdi.
559
BÜYÜK BİR İSTİHBARAT ZAAFİYETİ
İsrail Maariv gazetesi, 7 Ekim’de yayımladığı haberde, Hamas’ın İsrail’e sürpriz bir saldırı düzenlediğini ve bunun büyük bir istihbarat zaafı olduğunu yazdı.
659
Yediot Ahronot gazetesi ise Hamas’ın saldırısının, hükümetin başarısızlığı olduğu değerlendirmesinde bulundu.
759
Gazete, “hayali terör örgütlerine dönük uzun süredir devam eden aşağılamanın, kaçmanın zor olduğu bir kabusa ve uzun süre İsraillilerin peşini bırakmayacak bir şoka dönüştüğünü” vurguladı.
859
İsrailli askeri analist Avi Benayahu, Maariv gazetesindeki makalesinde, İsrail’in hiç bilmediği özelliklere sahip, çok sayıda ölü, yaralı ve kaçırılanların olduğu sürpriz bir savaşın içinde olduğunu ifade etti.
959
“İSRAİL TARİHİNDE DAHA ÖNCE BÖYLE BİR ŞEY YAŞANMADI”
“Hamas’ın ekonomiye ağırlık verdiği yönündeki düşüncenin hatalı olduğu ve İsrail’in milyarlarca şekel harcayarak inşa ettiği duvarın da çöktüğü ortaya çıkmıştır. Saatlerdir televizyonun karşısındayım ve şaşkınlıktan dişlerimi gıcırdatıp gözlerimi ovalıyorum. Çünkü İsrail tarihinde daha önce böyle bir şey yaşanmadı.” ifadelerini kullanan Benayahu, sinirleri yıpratacak uzun ve zor bir dönemin kendilerini beklediğini kaydetti.
1059
“İSRAİL GAFİL ALDANDI”
Yaşananları “büyük bir başarısızlık” olarak nitelendiren David Horovitz ise The Times of Israel’deki yazısında, “Yom Kippur Savaşı’nın üzerinden 50 yıl geçtikten sonra bugün İsrail, Arap orduları değil de Hamas tarafından sürpriz bir saldırıya uğradı. İsrail’deki siyasetçiler acil toplantıya giderken basında da ‘İsrail’in iç meselelerle meşgulken bir kez daha gafil avlandığı” yönünde eleştiriler yer almaya başladı.” ifadelerini kullandı.
1159
SİYASİ YANSIMALARI OLACAK
İsrailli uzmanlar, Hamas’ın, yüzlerce kişinin katılımıyla gerçekleşen sızma operasyonunu hiç kimseye duyurmadan gerçekleştirmiş olmasını da sorguladı.
1259
Haaretz gazetesi analistlerinden Amos Harel, yaşanan saldırının siyasi şoklara neden olacak büyük bir başarısızlık olduğunu kaydetti ve şöyle devam etti:
1359
“İSRAİLLİ SİYASETÇİLER VE KOMUTANLAR, EVLERİNDE GÜVEN İÇİNDE UYUMUŞ”
"İçinde bulunduğumuz durum, acı verici tarihi bir karşılaştırma yapmayı gerektiriyor. İsrail'in Gazze'ye dair düşüncesi çökmüştür. Siyasette, savunma kuvvetlerinin konuşlandırılmasında ve sürprizlere hazırlıklı olmada başarısız olunmuştur. Cumartesi gecesi İsrailli siyasetçiler ve komutanlar, evlerinde güven içinde uyumuş ve erken uyarı olmadığı için kuvvetler takviye edilmemiştir."
1459
Askeri istihbarat ve Genelkurmay Başkanlığının, “Hamas’ın önceki savaşlardan ders çıkardığını ve yeni bir savaşa girme niyetinde olmadığını” iddia ettiğini belirten Harel, “Yüzlerce Hamas mensubu kimseye duyurmadan bu sürpriz saldırı için aylardır hazırlık yaparken İsrail’de, Gazze’den ülkeye girişine izin verilen işçilerin sayısının artırılıp artırılmayacağı tartışılıyordu.” değerlendirmesinde bulundu.
1559
Bu büyük başarısızlıkta hem askeriyenin hem siyasetin payı olduğunu vurgulayan Harel, “Bu mesele, ancak savaş bittiğinde derinlemesine değerlendirilebilir. Sorun şu ki İsrail bu savaşa, benzeri görülmemiş bir kriz ortamında giriyor. Bu durum, önümüzdeki zor günlerde hükümetin performansını etkileyecektir.” ifadelerini kullandı.
1659
“TEK SORUN, İSTİHBARAT ZAFİYETİ DEĞİL”
Hamas’ın, 2014’teki Koruyucu Hat Operasyonu’ndan ders çıkardığını ve buna göre hazırlık yaptığını dile getiren Harel, şunları kaydetti:
1759
“Hamas, bu sefer, ordunun olduğu bölgelere saldırdı. Anlaşılan o ki bu alanlarda teyakkuz hali düşüktü ve askeri güçlerin sayısı azdı. Aynı şekilde Gazze Tümeni Karargahı’nda ve diğer birkaç askeri üste de çatışmalar yaşandı.
1859
Tek sorun, istihbarat zafiyeti değildi. Görünüşe göre tüm sistem çöktü. İsrail, Mısır ordusu ya da Hizbullah ile savaştığında böyle bir şey olmadı. Bu sefer, daha küçük bir grup (Hamas), İsrail’e 1973 darbesinden daha acı verici bir darbe vurdu.”
1959
HAMAS, İSRAİL ORDUSUNU YANILTTI
Yossi Yehoşua, Yediot Ahronot’taki yazısında “Orta Doğu’nun en güçlü ve dünyanın en saygın ordularından biri olan İsrail ordusunun, Hamas’ın saldırısı karşısında şaşkına döndüğünü” belirtti.
2059
Hamas’ın, yaklaşık iki hafta önce sınır bölgesine göstericileri göndererek ne kadar kurnaz olduğunu gösterdiğini kaydeden Yehoşua, “İsrail hükümetinin Gazzeli işçilerin İsrail’e girişine izin vermesinden sonra ordunun, sınırda durumun kontrol altına alındığını sandığını, Hamas’ın ise İsrail ordusunu yanılttığını ve rehavete düşürdüğünü” aktardı.
2159
Hamas’ın, sınırdaki yerleşim birimlerine sızarak, asker ve sivilleri öldürüp kaçırarak Hizbullah’ı taklit ettiğini vurgulayan Yehoşua, ordunun, böyle bir şeyin olabileceğine ihtimal vermediğine ve ayrıca yüksek maliyetli yeni sınır bariyerine güvendiğine işaret etti.
2259
Yehoşua, pek çok noktadan aynı anda silahlı kişilerin İsrail içine sızması ve İsrail’in roket yağmuruna tutulmasının planlama ve zaman gerektirdiğini ancak bundan daha da önemlisi Hamas’ın, benzeri görülmemiş bir cesaret örneği sergilediğini vurguladı.
2359
“DAHA GÜÇLÜ BİR ORDU İNŞASI ŞART”
İzzeddin el-Kassam Tugaylarının İsrail’in güneyindeki yerleşim yerlerine geniş çaplı saldırı başlattığı 7 Ekim’in, İsrailli yetkililere, “daha güçlü bir ordu inşasının şart olduğunu” göstermesi gerektiğini belirten Yehoşua, bunun yapılabilmesi için uzun süredir tartışılan “yargı reformu” gibi daha az ehemmiyetli konularla meşgul olmaya son verilmesi gerektiğini kaydetti.
2459
“BU UTANCIN SİLİNMESİ MÜMKÜN DEĞİL”
İsrailli eski bakanlardan Meir Sheetrit ise Maariv gazetesindeki yazısında, “İsrail’in yaşadığı utançla” ilgili şu ifadeleri kullandı:
2559
“Bu hem siyasi ve operasyonel açıdan hem de istihbarat açısından bir başarısızlık. Düşmanın buldozerle çitleri aşıp Toyota marka araçlarla içeri girmesini ve onları durduracak kimsenin olmamasını nasıl açıklayabiliriz? İsrail ordusu nerede? En modern silahlar ve insansız hava araçları, helikopterler, tanklar, askerler nerede? Bu utancın silinmesi mümkün değil.”
2659
“YÜZÜMÜZE BİR TOKAT GİBİ ÇARPAN BU KORKUNÇ GERÇEĞE İNANMAKTA GÜÇLÜK ÇEKİYORUM”
Saldırının, Mısır’ın 6 Ekim 1973 tarihinde başlattığı Yom Kippur Savaşı’nın yıl dönümünde gerçekleştiğini hatırlatan Sheetrit, “2023 yılının başarısızlığı, Yom Kippur Savaşı’nın başarısızlığından daha kötü. Yüzümüze bir tokat gibi çarpan bu korkunç gerçeğe inanmakta güçlük çekiyorum.” ifadelerini kullandı.
2759
İstihbarat sistemlerinin yanı sıra Pegasus adlı casus yazılıma sahip bir ülkenin böyle bir konuda başarısız olmasına inanmanın güç olduğunu dile getiren Sheetrit, şu değerlendirmede bulundu:
2859
“İsrail hükümetlerinde görev yapan eski bir bakan olarak, İsrail Savunma Kuvvetlerinde görev yapan bir subay olarak, İsrail’de böyle tehlikeli bir başarısızlığın yaşanmasından utanç duyuyorum.
2959
MISIR İSTİHBARATININ İSRAİL’İ UYARDIĞI ANCAK MUHATAPLARININ BUNU DİKKATE ALMADIĞI BİLDİRİLDİ
Mısır istihbaratının, Hamas’ın “çok büyük bir şey” planladığı konusunda İsrail’i defalarca uyardığı ancak muhataplarının buna kulak asmadığı belirtildi.
3059
Sheetrit, savaşın son bulmasının hemen ardından bu feci başarısızlığın tüm sorumlularının adalete sevk edilmesi için soruşturma komitesi kurulması gerektiğini sözlerine ekledi.
3159
ABD merkezli haber ajansı Associated Press’e (AP) göre, isminin gizli kalmasını isteyen Mısırlı bir istihbarat yetkilisi, Filistinli grupların abluka altındaki Gazze Şeridi’nden İsrail’e başlattığı saldırı için İsrail’i önceden uyardıklarını söyledi.
3259
“HAFİFE ALDILAR”
Mısırlı yetkili, Hamas ile İsrail arasındaki çatışmadan önce devam eden esir takası görüşmelerinde Tel Aviv’deki muhataplarını Gazze’deki durum hakkında uyardıklarını belirterek “Durumun patlama noktasına geldiği ve bunun çok büyük olacağı konusunda İsraillileri defalarca uyardık. Ama bunları hafife aldılar.” ifadelerini kullandı.
3359
İsrail basınında, Filistinli silahlı grupların abluka altındaki Gazze Şeridi’nden düzenlediği ortak saldırıda ordu, güvenlik ve istihbarat teşkilatlarının büyük zafiyet gösterdiği eleştirileri yer almıştı.
3459
İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, ordunun halka bir açıklama borçlu olduğunu kabul etmiş ancak “şimdi bunun sırası olmadığını önce savaşacaklarını sonra soruşturacaklarını” söylemişti.
3559
3659
3759
3859
3959
4059
4159
4259
4359
4459
4559
4659
4759
4859
4959
5059
5159
5259
5359
5459
5559
5659
5759
5859